Dla wielu osób rozważających upadłość konsumencką największym źródłem niepokoju jest los zgromadzonego majątku. Pojawiają się obawy o utratę mieszkania czy podstawowych środków do funkcjonowania. Upadłość konsumencka nie jest wyrokiem pozbawiającym wszystkiego, lecz mechanizmem, który ma przywrócić równowagę między interesami wierzycieli a realnymi możliwościami dłużnika. Zrozumienie zasad rządzących majątkiem w upadłości pozwala lepiej przygotować się na to, co czeka dłużnika na kolejnych etapach postępowania.

Co dzieje się z majątkiem w upadłości konsumenckiej?

Z chwilą ogłoszenia upadłości konsumenckiej cały majątek dłużnika wchodzi do tzw. masy upadłości, którą zarządza syndyk masy upadłościowej. Osoba, wobec której ogłoszono upadłość, ma obowiązek przekazać syndykowi wszystkie składniki swojego majątku objęte postępowaniem upadłościowym. Zakres, w jakim likwidowany jest majątek w upadłości konsumenckiej, zależy od rodzaju posiadanych składników.

Syndyk:

  • dokonuje inwentaryzacji majątku, 
  • ocenia jego wartość oraz 
  • decyduje o dalszych czynnościach, w tym ewentualnej sprzedaży poszczególnych składników. 

Cały proces odbywa się pod nadzorem sądu, co ma zapewnić jego legalność i ochronę praw zarówno dłużnika, jak i wierzycieli.

Dla wielu osób kluczowe pytanie brzmi, co tracę przy upadłości — odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ zakres likwidacji zależy od rodzaju i wartości posiadanych składników. Co do zasady, celem postępowania jest likwidacja majątku dłużnika w takim zakresie, aby możliwe było choć częściowe zaspokojenie wierzycieli, z jednoczesnym poszanowaniem minimum egzystencjalnego upadłego.

Czy można stracić mieszkanie przy upadłości?

Jednym z najczęstszych i najbardziej emocjonalnych zagadnień jest to, co dzieje się z mieszkaniem przy upadłości. Jeżeli dłużnik jest właścicielem nieruchomości, co do zasady wchodzi ona do masy upadłościowej i może zostać objęta procedurą sprzedaż majątku przez syndyka. Nie oznacza to jednak całkowitego pozbawienia ochrony — prawo przewiduje mechanizmy zabezpieczające potrzeby mieszkaniowe upadłego, w tym możliwość wydzielenia środków na wynajem lokalu na określony czas. Likwidacja majątku dłużnika obejmuje więc mieszkanie, ale nie pozostawia dłużnika bez środków do zapewnienia podstawowych warunków bytowych.

Jakie składniki majątku są chronione?

Prawo upadłościowe przewiduje szeroki katalog elementów, które stanowią majątek wyłączony z egzekucji. Nie każdy element majątku trafia więc do kategorii, jaką jest masa upadłościowa, ponieważ część składników jest ustawowo chroniona. Są to m.in. przedmioty codziennego użytku, niezbędne wyposażenie gospodarstwa domowego, część wynagrodzenia za pracę oraz środki konieczne do utrzymania dłużnika i jego rodziny. 

W praktyce oznacza to, że istnieje jasno określony zakres tego, co można zachować przy upadłości konsumenckiej. Składniki niepodlegające zajęciu mają na celu ochronę godności i podstawowych potrzeb życiowych osoby zadłużonej, co stanowi istotny element systemu ochrony majątku.

Co syndyk może zająć?

Syndyk masy upadłościowej jest uprawniony do objęcia i spieniężenia tych składników majątkowych, które nie są objęte ustawową ochroną. Obejmuje to m. in.:

  • nieruchomości, 
  • wartościowe ruchomości, 
  • środki pieniężne przekraczające ustawowe limity czy 
  • prawa majątkowe o charakterze zbywalnym. 

Sprzedaż majątku przez syndyka odbywa się według zasad określonych w przepisach i podlega nadzorowi sądu upadłościowego. Jednocześnie syndyk nie może naruszać regulacji dotyczących składniki niepodlegające zajęciu. Ochrona majątku pozwala uniknąć sytuacji, w której dłużnik zostałby pozbawiony środków do codziennego funkcjonowania.

W sprawach dotyczących upadłości i związanych z tym formalności warto zwrócić się o pomoc prawną. Kancelaria podatkowo prawna przeprowadzi Cię przez zawiłości i pomoże w wyjściu z długów.  

O Autorze:

licencjonowany doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych. Na co dzień wspiera osoby fizyczne oraz przedsiębiorców w procesach związanych z niewypłacalnością, dbając o zgodność działań z obowiązującymi przepisami oraz interesy swoich klientów.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy każdy składnik majątku podlega zajęciu w upadłości konsumenckiej?

Nie, prawo przewiduje wyłączenia, które mają na celu zabezpieczenie podstawowych potrzeb życiowych dłużnika.

Czy syndyk może dowolnie decydować o majątku dłużnika?

Nie, działania syndyka są ściśle określone przepisami i podlegają nadzorowi sądu.

Czy sprzedaż majątku następuje od razu po ogłoszeniu upadłości?

Nie zawsze, ponieważ wcześniejszym etapem jest ustalenie składu majątku oraz jego wycena, co zwykle jest czasochłonne.