Rodzaje spółek osobowych wg ustawy Kodeks spółek handlowych z 15.09.2000 roku (Dz. U. 2000, Nr 94, poz. 1037):
- spółka jawna,
- spółka partnerska,
- spółka komandytowa,
- spółka komandytowo – akcyjna.
Zgodnie z art. 8 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółka osobowa może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania, nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, pozywać i być pozywana. To znaczy, że spółki osobowe mogą zaciągać zobowiązania bezpośrednio we własnym imieniu. Z kolei przepis art. 8 Kodeksu Spółek Handlowych przyznaje osobowym spółkom prawa handlowego zdolność sądową, co umożliwia im występowanie w charakterze strony postępowania.
Zasada nieograniczonej odpowiedzialności wspólnika za zobowiązania w spółce osobowej
Odpowiedzialność spółki jawnej za zobowiązania dotyczy zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym i publicznoprawnym. Natomiast zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu spółek handlowych, każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Jednocześnie nie istnieje możliwość odmiennego uregulowania zasad tego rodzaju odpowiedzialności. Wierzyciel spółki jawnej na podstawie art. 31 § 1 Kodeksu spółek handlowych może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Obecnie przyjmuje się, iż w celu skierowania egzekucji przeciwko wspólnikom spółki jawnej, nie istnieje konieczność uzyskania postanowienia o bezskuteczności egzekucji z majątku tej spółki. Wystarczające w tym zakresie jest, aby na podstawie całokształtu okoliczności wierzyciel mógł rozsądnie zakładać, że egzekucja ta okaże się bezskuteczna.
Spółki partnerskie
Spółkę partnerską tworzą wspólnicy (partnerzy) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Na mocy przepisu art. 89 Kodeksu spółek handlowych, dla spółki partnerskiej stosuje się podobne zasady odpowiedzialności. Natomiast art. 95 Kodeksu spółek handlowych wprowadza specjalny rodzaj odpowiedzialności partnerów za zobowiązania powstałe w związku z wykonywaniem przez nich wolnych zawodów w formie spółki. Mianowicie, odpowiedzialność za zobowiązania powstałe wyłącznie w związku z wykonywaniem wolnego zawodu, odpowiedzialność ponosi sam partner. Pozostali partnerzy nie będą ponosić odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez innego partnera w związku z wykonywaniem przez niego zawodu, jak również nie będą ponosić odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez osoby, które nie podlegały ich kierownictwu.
Spółki komandytowe
W spółce komandytowej, odpowiedzialność wspólnika jest zależna od jego statusu w tej spółce. W spółce komandytowej wspólnik może posiadać status komplementariusza – wtedy ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Drugi rodzaj wspólnika to komandytariusz, którego odpowiedzialność jest ograniczona jedynie do wysokości sumy komandytowej. Suma komandytowa to kwota, do wysokości której komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki komandytowej wobec jej wierzycieli.Przez wkład rozumie się świadczenie komandytariusza na rzecz spółki, polegające na przeniesieniu na spółkę, określonych w umowie składników majątkowych, będących przysporzeniem dla spółki. Co do zasady przedmiotem wkładu do spółki komandytowej, podobnie jak i do innych spółek osobowych, mogą być:
- własności rzeczy ruchomych i nieruchomości,
- ustanowienie prawa do używania lub użytkowania rzeczy i praw,
- pieniądze lub wierzytelności pieniężne,
- przeniesienie lub ustanowienie prawa do korzystania z praw na dobrach niematerialnych (np. utworu autorskiego, wynalazku, znaku towarowego),
- świadczenie pracy lub usług.
Zgodnie z art. 104 § 4 Kodeksu spółek handlowych, nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
Jak uzyskać tytuł egzekucyjny przeciwko wspólnikom ponoszącym odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki
Podstawa prawna: ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964, Nr 43, poz. 296).
Zgodnie z art. 778 (1) tej ustawy, tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
Sądem właściwym miejscowo, gdzie należ złożyć wniosek, jest sąd ogólnej właściwości dłużnika. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności powinien zostać rozpoznany przez sąd niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia. Praktycznie jednak nie zawsze jest dotrzymywany. Tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności staje się tytułem wykonawczym. W polskim procesie cywilnym co do zasady tylko tytuł wykonawczy może być podstawą egzekucji, nadanie klauzuli wykonalności stanowi zezwolenie sądu na wszczęcie egzekucji.
Po bardziej szczegółowe informacje i porady zapraszamy do naszej Kancelarii.